Kısa Dipnot-11: Ata(mı?)sözü

"Bana dokunmayan yılan bin yaşasın", atasözleri her zaman söylenen kulağa hoş gelen, söyleyeni belli olmayan(anonim) bir çeşit tarihi eserlerdir. İçeriği düşüldüğü zaman çoğu kez bir ders verme, bir durumu açıklamak için kullanılan sözlerdir. Belki söylediğin gün ilerisi düşünülerek söylenmeyen ama dilden dile dolaştığı ve sürekli benzer örneklerin tekerrür etmesinden dolayı söylenme ihtiyacı duyulan sözlerdir.

Başka bir açıdan bakıldığı zaman bir kültürel mirastır/hazinedir. Bu anlamda kültürel yelpazemizin nedenli değerli ve ne kadar önemli olduğunu gösteren bir koldur atasözleri. Bir sembol,bir işaret şeklidir. Genelde atasözleri akıllara hep gülünç durumları anlatmak için söylenen sözler olarak kalabilir, biraz irdelenirse durumun böyle olmadığı çok net bir şekilde anlaşılabilir. Hepsinin içinde yatan bir gerçek vardır. Atasözlerinin en temel ve kesin açıklaması "insandır,"insan hayatıdır". Hepsi bir insan gerçeğini anlatır. İbretlik olaylar dizesi diyebiliriz. Hepsinin ortak noktası öğüt verme, ders çıkarmadır. Hatta şöyle diyebiliriz:"Evladım ben yaptım, sen yapma!"

Yani anlatmak istediği: "Beni sadece dinleme, bu sözü dikkate al". Başta söylediğim atasözüne gelince günümüzde çoğu kişinin içinde bulunduğu durumu açıklayan güzel bir atasözüdür. İnsanların kendilerine ve çevrelerine güvenleri o kadar azalmış ki, günümüz koşullarında çoğu insan kabuğuna çekilmeyi bir marifet sanmaktadır. Çözümün bu olduğunu düşünmektedir. Hatta çoğu kişi karşısındaki kişi zor durumda iken ona gülmektedir. Geçmişimize baktığımızda ise bunun o dönemde ayıp olması günümüzde gelinen kötü,iğrenç,saçma artık adı her neyse olan noktayı göstermektedir.

Hayat bana yetiyor,ben bu halimden memnunum, diyen insanlar yarın bir gün çekildikleri kabuk eskiyip kırılmaya başladığında düşecekleri durumu hiç hesap etmemektedir. Saplandıkları kendi evrenlerini bir kere bile sorgulamadan yaşamlarını sürdürmek istemektedir. Ama mutluluk hiç bir zaman sonsuz değildir. Yaşadığın ömür süresince her zaman karşına sorun çıkacaktır. Bu büyükte olabilir,küçükte. Ama bir sorunun olacağı kesin ve nettir. Sorunu çözmen içinde o sakladığın kabukta onun gelmesini beklemektense mutlu olduğun günlerde, biriktireceğin dostluklar sana kol ve kanat olarak kötü günlerde geri dönecektir. O yüzden yazıyı şu sözle bitirmek herhalde en güzeli olur: " Ne ekersen onu biçersin"...